Theo thông tin từ Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý và đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước, bộ máy Chính phủ Việt Nam sẽ được điều chỉnh về số lượng các bộ, ngành sẽ được tinh gọn đáng kể, từ 30 xuống còn 21 đầu mối, gồm 13 bộ – 4 cơ quan ngang bộ và 4 cơ quan thuộc Chính phủ.
Sáp nhập và hợp nhất các bộ
- Bộ Tài chính và Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ được hợp nhất, tạo ra một bộ mới có thể mang tên Bộ Tài chính và Đầu tư phát triển hoặc Bộ Kinh tế phát triển. Sự kết hợp này nhằm tăng cường hiệu quả quản lý tài chính quốc gia và thúc đẩy đầu tư phát triển.
- Bộ Giao thông Vận tải và Bộ Xây dựng sẽ được sáp nhập thành Bộ Hạ tầng và Đô thị, tập trung vào việc phát triển hệ thống giao thông, đô thị và hạ tầng kỹ thuật.
- Bộ Tài nguyên và Môi trường và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ được hợp nhất thành Bộ Nông nghiệp và Tài nguyên, Môi trường, nhằm quản lý tổng hợp các nguồn tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường.
- Bộ Thông tin và Truyền thông cùng với Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ được hợp nhất, có thể thành Bộ Chuyển đổi số và Khoa học, Công nghệ hoặc Bộ Chuyển đổi số, Khoa học, Công nghệ và Thông tin, nhằm thúc đẩy quá trình chuyển đổi số quốc gia.
- Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội cùng Bộ Nội vụ sẽ được hợp nhất thành Bộ Nội vụ và Lao động. Một số chức năng quản lý nhà nước về giáo dục nghề nghiệp sẽ được chuyển giao cho Bộ Giáo dục và Đào tạo, và Bộ Y tế sẽ tiếp nhận chức năng quản lý nhà nước về bảo trợ xã hội.
- Bộ Ngoại giao sẽ tiếp nhận một số nhiệm vụ từ Ban Đối ngoại Trung ương và Ủy ban Đối ngoại Quốc hội.
- Bộ Quốc phòng: Nhận trách nhiệm sắp xếp tổ chức bên trong theo quyết định của Bộ Chính trị.
Tinh gọn tổ chức nội bộ:
- Các cơ quan thuộc Chính phủ như Học viện Hành chính Quốc gia, Ban Tôn giáo Chính phủ, Ủy ban Dân tộc cũng sẽ được sắp xếp lại, nhằm giảm chồng chéo và tăng cường hiệu quả hoạt động.
- Các cơ quan như Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia sẽ kết thúc hoạt động.
- Hai Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội và Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ cũng sẽ được sắp xếp lại theo phương án mới.
- Sắp xếp lại hai đại học Quốc gia Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh.
Cải cách tổ chức Đảng
Ban Cán sự Đảng Chính phủ sẽ được giải thể và thay thế bằng Đảng bộ Chính phủ trực thuộc Trung ương, Đảng uỷ Chính phủ, Đảng bộ các Bộ, cơ quan Ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ trực thuộc Đảng bộ Chính phủ.
Mục tiêu của cuộc cải cách này có thể tóm lược như sau:
- Việc sắp xếp lại bộ máy Chính phủ nhằm hướng tới mục tiêu xây dựng một bộ máy “tinh gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả”.
- Qua đó, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, đảm bảo hoạt động công khai, minh bạch và hiệu quả của Chính phủ, đồng thời đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước trong giai đoạn mới.
Cuộc cải cách này được kỳ vọng sẽ mang lại những hiệu quả tích cực trong việc giảm bớt thủ tục hành chính, nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế, và đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu của người dân. Tuy nhiên, quá trình thực hiện sẽ đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng và sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, đơn vị.
Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà khẳng định rằng việc sắp xếp này được thực hiện trên tinh thần Nghị quyết số 18-NQ/TW của Ban Chỉ đạo Trung ương và phù hợp với Hiến pháp, Cương lĩnh Chính trị, Điều lệ Đảng. Bên cạnh đó là tinh thần được nêu rõ trong các nghị quyết đại hội XIII của Đảng, nghị quyết 27-NQ/TW và nghị quyết 28-NQ/TW.
Việc sắp xếp lại bộ máy Chính phủ là một bước đi quan trọng trong quá trình đổi mới và hoàn thiện thể chế của Việt Nam. Dù còn nhiều thách thức phía trước, nhưng với quyết tâm chính trị cao và sự đồng thuận của toàn xã hội, chúng ta có thể tin tưởng rằng cuộc cải cách này sẽ thành công tốt đẹp, góp phần đưa đất nước phát triển bền vững.